
Ciemna energia słabnie? Możemy być o krok od wielkiego odkrycia
21 marca 2025, 10:12Losy wszechświata zależą od równowagi pomiędzy ciemną energią, a materią. Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI), zamontowany na Kitt Peak w Arizonie działa od 2021 roku i zebrał dane o milionach galaktyk i kwazarów, dzięki czemu powstała największa trójwymiarowa mapa wszechświata. Gdy zaś naukowcy połączyli dane z DESI z danymi uzyskanymi z innych instrumentów, pojawiły się wskazówki, że ciemna energia – o której sądzono, że jest stałą kosmologiczną – ewoluuje w niespodziewany sposób i słabnie z czasem. A to oznacza, że standardowy model kosmologiczny może wymagać aktualizacji.

Uniwersytet Adama Mickiewicza będzie miał własną planetoidę
25 lipca 2019, 12:11W roku stulecia Uniwersytetu Poznańskiego, poznańscy astronomowie postanowili umieścić swoją Alma Mater po wsze czasy wśród gwiazd. Skontaktowali się z czeskimi kolegami, którzy mają na koncie odkrycia wielu planetoid – okruchów skalnych, krążących po orbitach wokół Słońca – prosząc o nazwanie jednej z nich nazwą związaną z UAM. Wybrano obiekt o numerze katalogowym 96765.

Zaburzamy schemat, który istnieje w ekosystemie od 66 milionów lat
22 kwietnia 2022, 09:53Naukowcy zajmujący się ekologią od kilkudziesięciu lat wiedzą, że wykres zależności rozmiarów ciała i diety u ssaków lądowych ma kształt litery U. Po lewej stronie znajdują się wielcy roślinożercy, po prawej wielcy mięsożercy, a pomiędzy nimi mniejsze ssaki wszystkożerne oraz odżywiające się bezkręgowcami. Okazuje się, że schemat ten dotyczy również innych gromad zwierząt i istnieje od milionów lat. Niestety, ludzie zaburzają ten schemat, a konsekwencji takiego działania nie znamy.

W poszukiwaniu biomarkerów śródmiąższowego zapalenia pęcherza
13 sierpnia 2014, 06:43Dzięki analizie mikromacierzy, technologii pozwalającej ocenić aktywność tysięcy genów naraz, naukowcom z Wake Forest Baptist Medical Center udało się lepiej zrozumieć śródmiąższowe zapalenie pęcherza (ang. interstitial cystitis, IC).

Kwasy żółciowe pomagają norowirusom dostać się do komórek
3 stycznia 2020, 12:08Podczas eksperymentów na modelu ludzkiego jelita cienkiego naukowcy wykazali, że by infekcja norowirusami, które powodują zatrucia pokarmowe, się powiodła, konieczne są 2 składniki występujące w żółci: kwasy żółciowe i ceramid. Naukowcom udało się też po raz pierwszy zademonstrować, że kwasy żółciowe stymulują endocytozę w jelicie cienkim i że to zjawisko jest "ochoczo" wykorzystywane przez wirusy.

Homo sapiens zasiedlił lasy deszczowe Sumatry o 20 000 lat wcześniej
10 sierpnia 2017, 17:12Człowiek rozumny (Homo sapiens) mógł pojawić się w Azji Południowo-Wschodniej o 20 000 lat wcześniej niż sądzono. Takie wnioski wynikają z badań zęba znalezionego ponad 120 lat temu w jaskini Lida Ajer na Sumatrze. Ząb ten jest, jak się okazało, najstarszym znanym nam dowodem na obecność Homo sapiens w lasach deszczowych i może też wskazywać, że ludzie przedostali się do Australii wcześniej niż uznaje współczesna nauka.

Przy LHC powstanie nowy eksperyment (FASER). Jednym z jego pomysłodawców jest Polak
8 marca 2019, 05:19W CERN powstanie kolejny eksperyment przy Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC). Jednym z jego pomysłodawców jest Polak, dr Sebastian Trojanowski z Zakładu Fizyki Teoretycznej NCBJ. FASER – bo tak ma nazywać się nowa instalacja – będzie multidetektorem przeznaczonym do poszukiwania długożyciowych cząstek powstających w zderzeniach LHC i mogących być sygnałem istnienia hipotetycznej ciemnej materii.

To salmonella zdziesiątkowała Azteków?
16 stycznia 2018, 12:03Wraz z hiszpańskim podbojem państwa Azteków na terenie dzisiejszego Meksyku pojawiły się fale śmiercionośnych epidemii. Do roku 1576 miejscowa populacja, która bezpośrednio przed przybyciem Europejczyków liczyła ponad 20 milionów osób zmniejszyła się do 2 milionów. Szczególnie poważna była epidemia z 1545 roku, która zabiła od 5 do 15 milionów ludzi.

Potwierdzono istnienie trzeciego rodzaju magnetyzmu
20 grudnia 2012, 12:03Naukowcy z MIT-u udowodnili eksperymentalnie istnienie trzeciego podstawowego stanu magnetycznego - kwantowej cieczy spinowej (quantum spin liquid - QSL). Dotychczas istnienie takiego stanu było postulowane jedynie teoretycznie.

Meksyk i Hiszpania wznowią poszukiwania XVII-wiecznego galeonu z cennym ładunkiem
11 lutego 2020, 13:51Po niemal 4 wiekach od zatonięcia Nuestra Señora del Juncal meksykańscy i hiszpańscy archeolodzy wznowią w maju br. poszukiwania admiralskiego galeonu oraz jego cennego ładunku. Eksploracja ma trwać 10 dni. Będzie finansowana przez oba kraje i obejmie specjalistów wyznaczonych przez Wydział Archeologii Podwodnej meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Historii oraz hiszpańskie Narodowe Muzeum Archeologii Podwodnej.